Kayaköy

Hisarönü’nü geçtikten sonra 5 km daha ilerlediğinizde karşınıza çıkacak olan Kayaköy'ün sokaklarında yürürken kendinizi bazen Indiana Jones gibi hissedebilir, terkedilmiş her evin içinde bir keşif yapabileceğinizi düşünür, adrenalinden kalbinizin sesini duyabilirsiniz. Ama aynı zamanda çok hüzünlü bir sessizlik, iç acıtan bir yalnızlığa da tanık olursunuz.

25 bin kişilik nüfustan geriye kalan hayalet köy

Osmanlı İmparatorluğu döneminde Rumlar tarafından kurulan köyün gerçek adı Levissi’dir. Köyün kurulduğu bölge antik çağda adı Karmylassos olarak anılmaktadır. 3500 hanelik köyden geriye bugün harabe şeklinde yaklaşık 350-400 bina kalmıştır. Fethiye Kaymakamlığı’nın verilerine göre 1923’te köyde yaklaşık 25 bin kişinin yaşadığı tahmin edilmektedir. Çok canlı bir yerleşim yeri olarak bilinen köyde ilkokullar, doktor ve eczaneler, çok sayıda dükkan olduğu hatta gazete bile yayınlandığı bilinmektedir.

Peki bu kadar insan nereye gitti?

1923 yılında yapılan Lozan Antlaşmasındaki mübadele maddesi uyarınca Türkiye'de kalan Rumların büyük bir bölümü Anadolu topraklarından ayrıldı. Dolayısıyla Kayaköy’ün sakinleri de yaşadıkları toprakları terk etmek durumunda kaldı. Yunanistan topraklarında kalan Türkler de Anadolu’ya yerleşti ve bir kısmı Kayaköy’e getirildi. Ancak Türkler, Rumların yaşadığı evleri yamaçta olduğu için kullanmak istemedi ve kendi evlerini Kayaköy’ün önündeki düzlüğe yaptı. Oysa zamanında Rumların evlerini yamaca yapmasının sebebi, düzlükteki verimli alanları tarım için kullanmaktı. Üstelik gittiğinizde göreceksiniz, yamaçtaki her evin manzarası var ve bu evler muhtemelen dağlık yüzeyde olduğu için depremlere de daha dayanıklı.

Kayaköy’den ayrılan Rumlar ise Atina yakınında bir bölgeye yerleştirildi, kurdukları köye de Yeni Fethiye (Nea Makri) adını verildi.

2 kilise, 14 şapel, yüzlerce ev ve müthiş manzaralar

Yemyeşil zeytin ve çam ormanlarıyla çevrili Kayaköy, terk edilmiş evleri, kiliseleri ve mezarlıklarıyla bugün bir açık hava müzesi niteliğindedir. Turistik olarak koruma altına alınmış olan köyün penceresiz ve kapısız evleri şiirsel bir yalnızlık içindedir. Köydeki binalar, geleneksel Rum mimarisiyle inşa edilmiştir ve mimari açıdan oldukça değerlidir. Köyün tamamı fotoğraf çekmeyi sevenler için doğal bir sanatsal plato şeklindedir. Köyde 2 büyük kilise, 14 küçük kilise (şapel) bulunmaktadır. Katopanayi ve Taksiyarhis kiliseleri oldukça yıkılmış durumdadır ve Katopanayi kilisesinin ahşap kapısı Fethiye Müzesi'nde sergilenmektedir. Bununla birlikte, Aşağı kilise olarak da bilinen Panagia Pirgiotis Kilisesi'nin freskleri iyi durumdadır ve gelen ziyaretçileri cezbeder.

Ayrıca köyden yukarıya doğru tırmandığınızda zirvede küçük bir şapel daha sizi bekler. Buradan Soğuksu Koyu’nu yukarıdan görebilir ve müthiş bir Akdeniz manzarası ile soluklanabilirsiniz.

Unutmadan, köye tırmanmadan önce ya da tırmandıktan sonra, aşağıdaki düzlükte sıralanan köy evlerinde gözleme yiyip ayran içmeyi unutmayın. Kayaköy’ün manzarası eşliğinde, yöresel otlar ve peynirlerle yapılan gözlemelere bayılacak, nefis manzara eşliğinde bir kere daha Fethiye’de olmaktan mutluluk duyacaksınız.