Aspat Koyu, Muğla’nın Bodrum ilçesinde Akyarlar Beldesi’nde yer alan bir koydur. Plajı ve manzarası güzel, denizi temiz, çevresi ise tarihi zenginliklerle doludur.
Daha önceki yazılarımızda Bodrum’un son yıllarda yıldızı parlayan en gözde beldelerinden birinin Akyarlar olduğunu yazmış ve detaylıca bu bölgeyi tanıtmıştık. Aspat ise Akyarlar'ın en güzel koylarından birine ve ilgi çekici bir geçmişe ev sahipliği yaptığı için ona özel bir parantez açmak istedik.
Büyüleyici güzelliğe sahip bir koy
Batısında Karaincir Koyu ile doğusundaki Bağla Koyu arasında kalan Aspat Koyu, iyi korunmuş doğasıyla öne çıkar. Doğasının bugüne kadar bozulmadan gelmesinin sebebi ise 1. dereceden SİT alanı olmasıdır. Sessiz sakin bir koy olan Aspat, sahildeki ağaçları, koyun doğusunda gökyüzüne yükselen sivri dağı ile ziyaretçilerine güzel manzaralar sunar ve unutulmaz bir gün yaşatır. Koyun rüzgarlara kapalı olması nedeniyle Aspat yat gezginlerinin ve mavi yolculuk misafirlerinin en sevdiği yerlerden birisidir. Bu yüzden denizi dalgasız ve berraktır, öyle ki yüzerken insan yorulmak bir yana dinlendiğini bile hisseder.
Denize dökülen kaynak suları nedeniyle, denizi de serindir ki özellikle Temmuz - Ağustos aylarında bu serinlik Aspat’a gelmek için önemli bir tercih sebebidir.
Aspat Azmağı olarak bilinen kaynak suyu tarihte de Aspat’ı denizcilerin uğrak noktası yapmıştır. Geçmişte denizciler bu koya sürekli uğrar, tatlı su depolarını buradan doldurur ve yola öyle çıkarmış. Hatta Evliya Çelebi seyahatnamesinde Aspat’ın bu özelliğini yazmıştır.
Bugün Aspat Azmağı özel bir şirket tarafından bir limana ve hotele dönüştürülmüştür. Ancak sahil şeridi korunduğu için, koy güzelliğini korumayı başarmıştır. Sahile giriş ücretli olduğu için plajı da sakindir.
Aspat ismi nereden geliyor?
Aspat, tarihi açıdan da önemli bir belde. Bodrum yöresinin ilk uygarlıkları arasında yer alan Leleglerin en büyük kentlerinden biri olan Termera, Aspat’a çok yakın bir konumda. Zaten Aspat Koyu da bu antik kentin limanı imiş. Lelegler çok eski bir uygarlık olduğu için Termera’dan günümüze çok fazla bir şey kalmamış.
Aspat isminin Yunancadaki Aspartos kelimesinden geldiği söylenilmektedir. Aspartos kurak, sulanmaz anlamına gelir. Ancak Aspat sulak bir bölge olduğu için bu teori biraz zayıf kalmaktadır. Bu ismin kaynağına dair ikinci teori ise Aspat Dağı’nın zirvesindeki kaleden geldiği yönündedir.
Spatia Yunancada çok sivri demektir. Aspat Kalesi de dağın en sivri yerinde, en yüksek uçta kurulmuştur. Ne yazık ki günümüzde bu kaleden çok iz kalmamıştır. Hatta bölge Türk beylerinin eline geçince, harabe kalenin üzerine bir kale daha yapılmış, bu kaleye Çıfıt Kalesi adı verilmiştir.
Aspat adının geçtiği en eski yazılı belge ise ünlü Türk denizcisi Piri Reis'in Kitab'ı Bahriyesi'dir. Evliya Çelebi de Aspat Kalesi’ni “Menteşe hakimiyetinde, yalçın kayalık üzerinde hünerli üstat elinden çıkmış küçük bir kale” olarak notlarına geçmiştir.
Aspat Dağı’na tırmanmayı unutmayın
Aspat Dağı’nın zirvesi 500 metre yükseklikte. Parkur dik ve oldukça zorlu özellikle de daha önce tırmanma deneyimi olmayanlar için. Ama zirveye çıktığınızda, kalenin kalıntıları arasından göreceğiniz manzaranın tatilinize unutulmaz bir hatıra katacağından emin olabilirsiniz. Tırmanmaya koy tarafındaki dar patikadan başlayabilirsiniz. Ancak aksi istikamet olan Kalekent tarafından daha kolay bir parkur olduğu da söyleniliyor. Zirveye ulaşmak yaklaşık 2 saati buluyor.
Ölümsüz bir aşkın rotasını izlemeye var mısınız?
Çökertme türküsünü eminiz duymuşsunuzdur. Hikayesiyle de yürek burkan bu türkü, tam da Aspat ve çevresinde geçiyor.
“Burası da Aspat değil Halil’im
Aman Bitez Yalısı,
Ciğerime ateş saldı,
Telli kurşun yarası”
1900’lü yılların başında Bodrum’da yaşanan bir aşk hikayesini anlatan bu türküyü bir de yerinde dinlemek için Aspat’ı mutlaka ziyaret edin.
yatkiralama.com’dan kiralayacağınız tekne ile Aspat’tan Bitez’e, Halil Efe ve çakır gözlü Gülsüm’ün yaşadığı ölümsüz aşkın rotasını izleyebilirsiniz.